banner306
banner198

Yavuz Donat ın Çankırı izlenimleri

Geçtiğimiz hafta Çankırı ya gelen Usta Gazeteci Yavuz Donat Çankırı izlenimlerini kaleme almaya başladı.

Yavuz Donat ın Çankırı izlenimleri
banner145

Geçtiğimiz hafta gündeme ilişkin araştırma ve röportajlarda bulunmak üzere Çankırı’ya gelen Sabah Gazetesi köşe yazarı ve usta gazeteci Yavuz Donat Çankırı izlenimlerini kaleme almaya başladı.

 

İşte Yavuz Donat’ın "Yaran Meclisi" adı ile kaleme aldığı ilk köşe yazısı:

 

YARAN MECLİSİ

 

Kentin sosyal yaşamında "önemli, etkili, saygın" bir kurum... Kırşehir'deki "Ahilik ile" benzerliği/etkileşimi var... Fakat...
Birbirlerinden farklı "müesseseler... Örgütlenmeler." 
"Yâran'lığın" 
özü kısaca:

Sevgi, saygı, yardımlaşma, iyi insan olma, disiplin, özveri, sadakat, çalışkanlık. 


***

Yâran Meclisi "24 kişiden" oluşur.

Gerekçesi "Oğuz Boyları'nın sayısı da 24'tü." 
24 kişinin 8'i "ustadır", 8'i "kalfa", 8'i de "çırak." 
En tepede "Büyük Başağa" vardır: Arif Astarlıoğlu. 


***

Çankırı'da Yâran Meclisi'ne katıldık.
Bize
 "fahri başağalık" verdiler... "Başağa gibi" giydirdiler.

 

Örgütlenme

 

AYNI mahalleden 24 genç bir araya gelebilirler.
Sözleşir, grup olur "Yâran ocağı" yakarlar... Aralarından bir "Büyük Başağa", bir"Küçük Başağa" bir de "Yâran Reisi" seçerler.
Böylece "Büyük Başağa'nın adıyla anılan" bir Yâran Meclisi oluşturmuş olurlar. 

***

Büyük Başağa... Oğuzlar'ın Bayındır Boyu'nu temsil eder. 
Küçük Başağa... Kayı Boyu'nu. 
Yâran Reisi... Dedekorkut'un da boyu olan Bayat Boyu'nu. 

 

Yâran evi

 

YÂRAN Meclisi "kış mevsiminde" toplanır.
Uzun kış gecelerinde... Yenilir... Sohbet edilir... Saz çalınıp, dinlenir... Türkü söylenir.
Meclis'in "tasavvufî yönü" yoktur. 
"Zengin fakir" eşittir.
Bazı evlerde "Yâran odaları" vardır.
Ayrıca "Yâranlık" için yapılmış "özel yâran evleri de." 

 

 

Temel ilkeler

 

EĞER "Yâran" iseniz, bazı "İlkelere" uyacaksınız.
Örneğin... 
* Yâran "edepli olacak." Edep, her şeyin temeli... Kişinin kendini bilmesi. 
* Yâran "zeki olacak." Çevresinde olup biteni bilecek ama laf götürüp getirmeyecek. 
* Yâran "çevik olacak." Pısırık, bıkkın, hayata küsmüş yaran olmaz... Yâran dediğin, yardıma ilk o koşacak. 
* Yâran "itaatkâr olacak." Oturuşuyla, duruşuyla, büyüklere saygısıyla.
* Yâran "sözüne sadık olacak." Söz verince yerine getirecek. 
* Yâran "vefalı olacak." Çevresine, kentine, ülkesine hizmet edeni unutmayacak. 
* Yâran "cömert olacak." Paylaşacak... Komşusu açken, o tok yatmayacak. 
* Yâran "tevazu sahibi olacak." Ne oldum delisi, sonradan görme, kibirli olmayacak.

 

 

Duvar yazıları

 

YÂRAN Meclisi'nde "duvar yazıları" gördük... Hoşumuza gitti... Birkaçını yazalım:
Kız anadan öğrenir sofra düzmeyi, oğlan babadan öğrenir sohbet gezmeyi. 
* Ana rahminden çıktım pazara... Bir top kefen aldım girdim mezara.
Dünyasına dünyasına... Dünya benim diyenin... Dün gittik yasına.

 

Önce "eş..." Ve "iş"

 

ARİF Astarlıoğlu... Büyük Başağa... Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası 2'nci Başkanı.
Yâran Meclisi'nde olsun, çarşıda pazarda olsun, karşılığı herkese söylediği ilk söz şu:
- Sakın ha sakın, eşini ve işini ihmal etme. 

 

Suç ve ceza

 

HATASIZ kul olmaz... Diyelim ki Yâran'ın biri kusur işledi... Ailesine karşı... Ya da müşterisine... Veya komşusuna... 
"Yâran Meclisi'nde" yargılanır. "Cezası" verilir.
Örneğin şöyle bir ceza: 
Falanca mahallede fakir ve yaşlı bir kadın var... Onun evine 1 kilo et, 2 kilo pirinç, 3 kilo şeker alacaksın. 
* Aldıklarını, hava kararınca, kapısının önüne koyup, kapıyı çalacaksın. 
Ama kapı açılmadan uzaklaşacaksın... Yaşlı teyze, kapının önündekileri kimin bıraktığını bilmeyecek. 

 

Bir başkadır benim memleketim

 

DAĞIYLA taşıyla... Uçan kuşuyla... Havasıyla suyuyla... Kırşehir'de Ahi'si, Çankırı'da Yâran'ıyla...
Gerçekten... Bir başkadır benim memleketim.
Sakın kimse, Anadolu insanını "cahil... Çoban... Parfüm kokulu değil" diye küçümsemesin. 
Anadolu derslerle dolu... Almasını bilene.

 

 

 

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER

banner304