ABD Dışişleri Bakanı George Marshall’ın uygulamaya soktuğu bu plan ile Türkiye’ye askeri malzeme ve ekonomik yardımın yanı sıra “buğday, un, fasulye, peynir, süt ve süt tozu” yardımı da yapıldı.
60’lı yıllarda da devam eden bu yardımlardan, Atatürk Kurtuluş İlkokulu öğrencisi olan bizlerde nasibimizi aldık. İlkokulda, ikinci teneffüse denk gelen beslenme saatinde özel güğümlerde hazırlanarak sınıfa getirilen süttozu su karışımı yanında tava ekmeğiyle birlikte dağıtılırdı. Öğretmenimiz rahmetli Zahide hanımın göz takibinden kurtulduğumuz an, bir çoğumuz el çabukluğuyla tadı berbat bu karışımı sınıfın camından aşağı dökerdik.
Çankırı Merkez’de bahçeli evi olanların çoğu inek beslerdi. Bu sebeple; her zaman taze süt temin etmek mümkündü ve hilenin hurdanın olmadığı yani süte suyun katılmadığı o vakitler kaynatmak için ocağın üzerine konan süt pişip dumanı çıktıkça misler gibi kokardı. Bu güzelim sütü içen bir çocuğun; Amerika’nın ne idüğü belirsiz süt tozunu sevmesi asla mümkün değildi.
Benim garipsediğim; sütün hasının bulunduğu köylerimizde bile, okullarda bu berbat süttozunun o günlerde içiriliyor olmasıydı…
…
Yerli Malı Haftası ilkokulda en önemli kutlamalarımız arasındaydı. hafta geldi mi, fakiri, zengini, orta hallisi, herkes Yurdumuzda yetişen mahsullerden imkânı ölçüsünde getirir ve güzel bir paylaşım içerisinde yenirdi. O zamanlar yerli üretim yemişler getirilirdi. Kimimiz ceviz, pestil, kurutulmuş üzüm, patlamış mısır, fındık, fıstık; kimimiz portakal, mandalina, elma, erik; kimimiz de annelerimizin yaptığı kekler, çörekler, pastalar getirirdik… Herkes imkânı ölçüsünde getirirdi ama okul sıraları birleştirilerek kurulan sofralarda kardeşçe paylaşılırdı. Bugün unutulmaya yüz tutan Yerli Malı Haftası’nın çok güzel de bir sloganı da vardı: Yerli Malı Yurdun Malı, Herkes Onu Kullanmalı.
O yıllarda hararetle kutlanan yerli malları haftasında bile, süttozu dağıtımı hız kesmeden devam etmişti…
Şu günlerde, ilkokullarımızda süt dağıtımı gündemde.
Bizim ilkokul öğrenciliğimizden bugüne hayli zaman geçti ve bu defa öğrencilere dağıtılan sütün tozu değil, kendisi.Dağıtılan elin Amerikalısının süt tozu değil kendi sütümüz.
Bir öğretmen olarak süt dağıtımını isabetli buluyorum ancak çocuklarımıza fayda sağlaması amaçlanan projenin ciddi ve sıkı takibini de elzem görüyorum.
i̇lkokul öğrencilerine süt dağıtılması fikri güzel fakat süt çabuk bozulan bir mai yani en küçük teknik bir ihmalde problem yaşanabilir. türkiyeye amerikan süt tozunun gelmesi 6. filonun gelmesinden daha kötüdür.