Teknojinin gelişmesiyle önemi artan genetik araştırmalarına bir katkı da Çankırı Karatekin Üniversite'sinden geldi.
Üniversite öncülüğünde başlatılan ''Zeytin Genom Projesi'' Türkiye'nin ilk bitki genom projesi oldu. Zeytinin genom haritasının çıkarılmasının planlandığı projede zeytin ve zeytinyağı üretimindeki verimin artırılması hedefleniyor. Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Çankırı Karatekin Üniversitesi Rektörü Ali İbrahim Savaş, üniversite olarak kente lokomotif olacak çalışmalara öncelik verdiklerini belirterek, ''Biz üniversite olarak bir çok büyük hem lokal hem de Türkiye genelinde hem de Dünya çapında projelere imza attık. İşte bunlardan birisi de zeytin genom araştırma projesi. Bu proje dünyada ilk defa Türkler tarafından kurulan bir konsorsiyum ile çalışmalarına başladı'' diye konuştu.
10 ÜLKE KATILDI
Başlangıç bütçesi 1 milyon dolar olan proje için Türkiye'den ve Dünya'dan çok sayıda üniversite katılım için başvurdu. Aralarında Amerika, İspanya, Çin gibi ülkelerinde bulunduğu toplam 10 ülke projeye katılırken, ÇKÜ öncülüğünde ''Zeytin Genom Konsorsiyumu'' kuruldu. Projeye Türkiye'den de 10 kadar üniversite katıldı.
Türkiye Zeytinin Anavatanı
Zeytinin anavatının Yukarı Mezopotomya olduğunu söyleyen Proje Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Turgay Ünver, ´´Zeytin bitkisinin geneline baktığımızda ülkemizde 90 milyon tane ağacın bulunduğunu ve bu sayede Dünya üretim alanı olarak yüzde 10 gibi bir bölgeyi kapsadığını ve 800 bin hektarlık alanda zeytin üretimi yaptığımızı görüyoruz. Ülkemizde de yüz çeşit yerel zeytin türü de mevcut. Dolayısıyla bu bakımdan zeytinin gen kaynağının ülkemizin sınırlarında olması zeytin genetiği ile ilgili yapılacak çok şeyin bulunması, günümüze kadar her hangi bir bu çapta çalışmanın yapılmaması nedeniyle biz bu konuyu önemsedik´´ diye konuştu.
Son Teknoloji Kullanılıyor
Araştırmalar için ileri teknolojiye sahip birçok cihaz şehrimize getirildi. Yeni kampüsün tamamlanması ile daha gelişmiş bir laboratuar da kurulmuş olacak. Genom araştırmaları ile Çankırı'nın tanıtımının yanı sıra ekonomik bir takım katkılarda sağlanacak.
Zeytinde Verim Artacak
Proje ile zeytinin gen haritası çıkarılarak hem verimin artırılması sağlanacak hem de zeytin bitkisinden ilaç ve benzeri yan ürünlerin faydalanması sağlanacak. Çalışmaları genel olarak değerlendiren Yrd. Doç. Dr. Turgay Ünver, şu ifadeleri kullandı:
´´Çalışmanın bilimsel olarak birincil hedefi bütün genetik kompozisyonun ortaya konması yani diğer bir tabirle genetik şifrelerin tamamının çözülmesidir. Bu saye de neye ulaşmış olacağız. En basit anlamıyla zeytin yağı nasıl sentezleniyor, bu bir biyolojik olay, bu biyolojik olayın temelinde yatan genler mekanizmalar nelerdir. Buna ulaştıktan sonra verimliliği, zeytin yağı üretimi anlamında ya da meyve gelişimi anlamında verimliliği sağlayan genlere de ulaşabilmiş olacağız. Bu çalışmaların sonucunda elde edeceğimiz bilgiler bizi daha fazla ve daha kaliteli yağ nasıl elde ürettirebiliriz, daha büyük iri taneli zeytin meyvelerine nasıl ulaşabiliriz, daha dayanıklı soğuğa, sıcağa tuzluluğa gibi böyle sorunlara karşı bitkiyi nasıl dayanıklı hale getiririz anlamında genetik cevaplar verecek ve biz bunu uygulamaya koymuş olacağız´´
