ÇANKIRI POSTASI /ÖZEL: Yerel tarihçi, emekli edebiyat öğretmeni Fikri Demirok, Tuz Mağarasında çalışan madencilerin İstanbul’un fethine katıldıklarını ve fethin gerçekleşmesinde büyük pay sahibi olduklarını söyledi.
İstanbul’un fethinde önemli rol oynayan lağımcıların birçoğunun Çankırı Tuz mağarasında çalışan tuz işçileri olduğunu söyleyen Demirok, “ Tuz madeninde çalışan ve yer altı kazma konusunda usta oldukları için Fatih Sultan Mehmet Han’ın din ordusunda yer alan işçiler, fethin gerçekleşmesi ile birlikte peygamber efendimizin övgüsüne de mahzar oldular” dedi.
Hacışeyoğlu Ahmet Kemal Uçok’un 1930’lu yıllarda ki Çankırı tarihi adlı kitabında İstanbul’un fethinde lağım kazan askerlerden bahsettiğini anlatan Demirok, “Kemal Üçok kitabında surların artına girip İstanbul’un fethedilmesinde büyük katkı sağlayan lağımcıların Çankırı tuz mağarasında çalışan Çankırı işçiler olduğunu yazıyor” dedi.
Yazar Üçok’un Osmanlı tarih kitapları ve silahtar Mehmet ağa tarihi kitaplarından yararlanarak söylediğini anlatan Demirok, Üçok’un kitabında konunun geniş bir şekilde anlatıldığını ifade etti.
[Osmanlı lağımcı askerler Girit seferinde tamamen şehit oldu. Budapeşte, Yemen, Cezayir’e kadar araziye sahip olan Osmanlı hükümeti lazım olan beş bin lağımcı için Çankırı hakimi İsfendiyaroğlu Kasım beye müracaat emiştir. Üç asır evvel Çankırı’da madencilik ve taşçılık çok ileride olduğu için, o vakit beş bin maden amelesi verdi. Girit seferine de Çankırı tuz ocağından giden lağımcılar bütün seferlerde giden lağımcılar savaşlarda başarı sağladılar. İstanbul’un fethinde de köstebek gibi yeri kazarak Kumbara denilen içi boş demir bir küre içine kara barut doldurulan kapsüller, ucuna bağlanan bir parmak kalınlığındaki fitille yakılarak patlatıyorlardı.](*)
29 Mayıs günü fethin gerçekleşmesinde en büyük payı yine lağımcılar gerçekleştirmişti. Yerin altında karşılıklı lağım savaşları sürerken Bizansın bağrına sessizce yerin altından ilerleyerek bir hançer gibi saplanan lağımcılar, barutla patlatarak surda büyük bir burcu çökertmeleri kuşatmanın zafere ulaşmasında çok etkili olmuştur.
*Görüp işittiklerim: Ahmet Kemal Üçok Okuyan Adam Yayınları 1931- 1. Baskı 2002 Sayfa no: 108 - 109
Lağım: Tünel
Çankırı Postası
Güncelleme Tarihi: 29 Mayıs 2021, 22:05
